CÂY ẤU TA

Tên thường gọi: Ấu ta, ấu trụi, ấu nước, kỵ thực, hạt dẻ nước, năng thực 

Tên khoa học: Trapa bicornis L- Hydrocaryaceae

Họ thực vật: Trapaceae (họ Củ Ấu)

Đặc điểm: Ấu ta là loại cây sống dưới nước, loại thực vật thủy sinh, mọc trong ao đầm thân ngắn, có lông. Có hai thứ lá: Lá nổi có phao ở cuống, hình quả trám, mép trên có răng cưa, dài 4 – 5cm, rộng 6 – 7cm, cuống dài 6 – 15cm, giữa có phao; lá chìm thì phiến lá giảm, phiến xẻ lông chim nhưng rất nhỏ nên trông chỉ còn có các đường gân. Quả thường gọi là “củ” có hai sừng, quả cao 35mm, rộng 5cm, sừng dài 2cm, đầu sừng hình mũi tên, sừng do các lá đài phát triển thành. Trong quả chứa một hạt ăn được, có vị ngọt mát, bùi, giàu dinh dưỡng. Củ ấu có 4 loại là ấu đỏ, ấu 2 sừng, ấu 3 sừng và ấu 4 sừng…

Công dụng: Thông thường, củ ấu được trồng để làm thức ăn trong chăn nuôi, quả củ ấu có thể luộc hoặc rang ăn rất ngon. Còn hạt của củ ấu có thể chế ra một loại bột, thêm đường, mật và một số nguyên liệu khác có thể làm bánh ăn. Được biết, củ ấu là loại củ có chứa nhiều giá trị dinh dưỡng vô cùng tốt cho sức khỏe như protein, đường, gluxit,… Đối với Đông Y, củ ấu có tính mát, vị ngọt, thân cây có vị chát tính bình, có tác dụng tiêu viêm giải độc,…

Cách chăm sóc: Ấu rất dễ trồng, vốn đầu tư ít, chỉ cần mua dây giống về thả. Khi chăm sóc, chỉ cần bón phân, đạm và phun thuốc trừ sâu ăn lá, phòng bệnh cháy lá là đủ.

Nhân giống: Cây ấu ta được nhân giống bằng củ. Mò vớt lấy những củ ấu già rụng ở đáy ruộng, mang ươm (ném) xuống kênh mương gần kề. Khi củ ấu bật mầm vươn cây thì nhổ cấy giâm sang góc ruộng đã được chuẩn bị trước.