CÂY KHẾ TÀU

Cây khế tàu

Tên thường gọi: Cây khế tàu, cây khế dưa.

Tên khoa học: Averrhoa bilimbi L.

Họ thực vật: Oxalidaceae (họ Chua me đất)

Nguồn gốc xuất xứ: từ Molluccas, Indonesia

Đặc điểm mô tả: Khế tàu có thân nhỏ phân nhiều nhánh, cây đạt chiều cao từ 5-10m, thân xù xì và có nhiều vết sẹo nhỏ do cuống lá và quả rụng để lại. Cây mọc thẳng đứng màu xám. Điều đặc biệt khiến nhiều người nhầm lẫn là cây có hình dáng giống với cây chùm ruột. Lá kép lông chim và có nhiều lá phụ, thường mọc số lẻ. Lá phụ hình giáo mác hoặc xoan dài. Nhọn ở đỉnh bầu tròn ở gốc. Cuống lá phụ ngắn, trên phiến lá đường gân nổi rõ hai mép nguyên, mặc dưới có lông con. Lá màu xanh lục. Chùm hoa tụ tán, gắn liền trực tiếp trên thân hay nhánh già, cọng có đốt. Hoa, lưỡng tính, màu đỏ đậm. Hợp thành cụm hoa gắn liền vào thân hay những nhánh già tạo thành những cụm trái rất kỳ lạ. Quả có cạnh tà, xanh vàng, hình trụ dài giống với quả su su, cuối cùng ở ngọn còn lại 5 sợi nhỏ là vết để lại của 5 cánh hoa. Quả dòn khi còn non xanh sau dần chuyển thành xanh vàng, ngà voi hoặc gần như trắng, khi chín và rơi xuống đất. Vỏ ngoài láng sáng bóng, mỏng, mềm dịu và thịt màu xanh lá cây giống như thạch, thịt quả có vị rất chua, chủ yếu được dùng để nấu canh chua, làm vị chua cho nộm, gỏi. Bên trong có hạt hình đĩa khoảng 6 mm rộng, màu nâu.

Công dụng: Cây khế Tàu thường được trồng để trang trí hoặc sử dụng quả. Cây này trồng nhiều ở sân vườn chậu hay trồng bồn là chính, trồng để lấy quả. Trong chế biến thực phẩm quả khế tàu có rất nhiều kiểu nấu khác nhau, tùy mỗi vùng mà có cách chế biến đặc trưng, quả Khế tàu chín được dùng làm rau gia vị để lấy chất chua thay cho me, khế, dứa, cà chua…để dùng trong các món nấu như canh chua, nấu lẩu chua, làm nộm, gỏi. Quả Khế tàu chín được dùng để ăn sống với muối hay quả tươi ngâm muối được dùng để ăn chơi. Quả Khế tàu xanh cũng được dùng trong món salad rau. Ở nhiều nước Châu Á nước ép quả Khế tàu chín được dùng làm nước giải khát thay cho nước chanh để giải nhiệt mùa hè. Ngoài ra, Khế tàu còn sử dụng làm thuốc trị bệnh như: Ho gà, đau răng, trị bệnh thấp khớp, nấu tắm cho trẻ bị vàng da, điều trị hoa, quai bị, điều trị huyết áp cao, tiểu đường…

Kỹ thuật trồng và chăm sóc

+ Ánh sáng: Khế tàu là cây sống nơi có ánh nắng trực tiếp,

+ Nhiệt độ: Cây chịu lạnh tốt có thể chịu được nhiệt độ dưới 10 °C

+ Đất: Sử dụng đất trồng nhiều mùn, khoáng chất và thoát nước tốt, tăng cường bón phân nhổ cỏ dại xới xáo vun bầu đất.

+ Nước: Cây trồng phải tưới nước thường xuyên, kiểm tra sâu bệnh để phòng trừ

Khế tàu có thể trồng trong chậu, bồn trước nhà hoặc trồng ngoài đất

Nhân giống

Cây Khế tàu được nhân giống bằng cách gieo hạt hoặc chiết cành