CÂY NHÃN

Cây nhãn

Tên thường gọi: Cây nhãn, quế viên.

Tên khoa học: Dimocarpus longan

Họ thực vật: Sapindaceae (họ Bồ hòn)

Nguồn gốc xuất xứ: từ miền nam Trung Quốc

Đặc điểm: Cây nhãn cao 5-10 m. Vỏ cây xù xì, có màu xám. Thân nhiều cành, lá um tùm xanh tươi quanh năm. Lá kép hình lông chim, mọc so le, gồm 5 đến 9 lá chét hẹp, dài 7–20 cm, rộng 2,5–5 cm. Mùa xuân vào các tháng 2, 3, 4 ra hoa màu vàng nhạt, mọc thành chùm ở đầu cành hay kẽ lá, đài 5-6 răng, tràng 5-6, nhị 6-10, bầu 2-3 ô. Quả tròn có vỏ ngoài màu vàng xám, hầu như nhẵn. Hạt đen nhánh, có áo hạt màu trắng bao bọc. Mùa quả là vào khoảng tháng 7-8. Cây Nhãn tương đối chịu rét hơn so với các cây cùng họ như vải, đồng thời cũng ít kén đất hơn.

Công dụng: Cây Nhãn mang lại nhiều giá trị thiết thực như tạo không gian trong xanh, mát mẻ, điều hòa không khí, cây cảnh phù hợp để trồng trong sân vườn, tạo không gian xanh trong quán cafe, các công trình,... Ngoài ra Cây Nhãn có giá trị dinh dưỡng cao, trong Đông y, long nhãn là một vị thuốc, hoa nhãn là nguồn mật tốt cho ong. Quả nhãn dùng để ăn, theo một số nguyên cứu, quả nhãn tốt cho hệ thần kinh, làm tăng tuổi thọ, cải thiện tuần hoàn máu, làm đẹp da,...

Kỹ thuật trồng và chăm sóc

+ Đất trồng: Cây có thể trồng trên nhiều loại đất nhưng cần đất ẩm, ưa loại đất mát phù sa, nhiều màu. Sau khi trồng nên tưới nước đều đặn cho cây bén rễ.

+ Nước: Nhãn rất cần nước, nếu được tưới đầy đủ nhãn sẽ phát triển nhanh, ra hoa, kết trái tốt. Cây chịu úng kém nên cần có hệ thống thoát nước trong mùa mưa.

+ Nhiệt độ: Nhiệt độ thích hợp cho nhãn sinh trưởng và phát triển là từ 21-31 độ C

+ Độ ẩm: Đảm bảo độ ẩm 70 - 75%

+ Ánh sáng: Cây có đầy đủ ánh sáng sẽ phát triển tốt hơn.

 + Dinh dưỡng: Tỷ lệ các loại phân NPK sử dụng cho hiệu quả tốt nhất đối với nhãn là 1:0,5:1 hoặc 1:1:2. Tùy theo độ tuổi, hiện trạng sinh trưởng của cây, sản lượng quả cho thu hoạch của năm trước để xác định liều lượng bón cho thích hợp

+ Chuẩn bị đất trồng: Nên trồng nhãn trên mô đất, mô đất đắp thành hình tròn rộng 60- 80cm, cao 50-70cm. Đất trong mô trộn với 10-15kg phân chuồng hoai, tro trấu, 0,5kg phân lân và nên chuẩn bị mô từ 15-30 ngày trước khi trồng.

+ Khoảng cách trồng: Tùy thuộc vào đất đai và mô hình trồng, có thể chọn khoảng cách thích hợp là 6x5m, 6x6m, tương đương khoảng 300-350cây/ha. Trong những năm đầu, khi cây chưa giao tán, có thể trồng xen những cây ngắn ngày như rau, đậu, đu đủ...

+ Cách trồng: Khoét lỗ trên mô vừa với bầu cây con, nhẹ nhàng xé bỏ bọc nylon rồi đặt bầu cây vào lỗ sao cho cổ rễ bằng hoặc thấp hơn mặt đất 2-3cm, lấp đất lại vừa khuất mặt bầu, ém đất xung quanh gốc, cắm cọc để buộc cây con vào (để tránh rễ bị lung lay dễ làm đứt rễ, cây con phát triển kém, nếu đứt nhiều rễ, cây sẽ chết) và tưới đẫm nước, sau đó thường xuyên giữ ẩm cho cây

Nhân giống

Cây nhãn được nhân giống bằng cách Gieo hạt, Chiết cành và Ghép nhãn.

Ghép nhãn là tiến bộ kỹ thuật mới trong nghề trồng cây ăn quả. Ghép nhãn có hệ số nhân giống cao, bộ rễ khỏe hơn, giữ được những đặc tính tốt của cây mẹ.